ADSL Bağlantı Şeması Resimli

[Admin]

Sonunda Türk Telekom yeni ADSL portlarını dağıtmaya başladı. Bizler de, mesaj panolarımızda ardı arkası kesilmeyen ADSL sorularına genel cevaplar verebilmek için bu kısa yazıyı hazırlamaya karar verdik. Yazımızda pek çok kişinin kafasını bulandıran splitter, bağlantı şekli ve protokolleri hakkında bilgiler bulacaksınız



Ülkemizde bu servisi şimdilik sadece Türk Telekom'dan almak mümkün. İleride diğer servis sağlayıcılar da (Superonline, TNN) Türk Telekom'dan aldıkları ADSL portlarını kullanıcılara sunabilecekler. 2004 yılının başında telekom sektörü serbestleşiyor, bu tarihten sonra özel şirketler kendi altyapılarını kurarak daha ucuz ve kaliteli hizmetler sunmaya başlayabilirler.

ADSL Protokolleri


Ülkemizde kullanılan farklı ADSL protokolleri mevcut, bunlar; PPPoA - VCmux/Null (Point-to-Point Protocol over ATM), PPPoA - LLC (Point-to-Point Protocol over ATM - Logical Link Control) ve PPPoE - LLC (Point-to-Point Protocol over Ethernet - Logical Link Control). Her iki protokol de hız açısından benzer özellikler taşıyor. PPPoA ile PPPoE arasındaki en önemli fark; PPPoA'da yapılan işin büyük kısmının donanım tarafından yapılması. Bu da ISS'nin maliyetlerini yükselmesi anlamına geliyor. PPPoE, PPPoA'ya nazaran donanımdan daha az yararlanıyor ve ISS'ye maliyetin yanında başka avantajlar da sağlıyor. Kısaca, ADSL abonelerinin bu konuda kafa yormalarına pek gerek yok, çünkü kullanıcılar modemlerini sistemlerine tanıtma şekilleri dışında bir fark hissetmiyorlar. Yeri gelmişken belirtelim, Oluşum Bilgisayar'ın Internet sitesinde yeralan bilgiye göre, 20 Kasım itibariyle abone olan kullanıcıların tamamı PPPoE - LLC protokolünü kullanarak bağlantı kuracaklar.

ADSL bağlantısında, iletişim protokolü ile birlikte adı geçen iki şey daha var; VPI (Virtual Path Identifier) ve VCI (Virtual Channel Identifier) değerleri. İki cihaz arasında kurulan her tek bağlantıya VC (Virtual Channel), bu bağlantıların oluşturduğu her bir gruba da VP (Virtual Path) adı veriliyor. VPI ve VCI değerleri bu bağlantı ve grupları tanımlamada kullanılıyor. VP oluşturmanın mantığı ise şu; aynı yönde kurulan tekli bağlantıları (VC) bir araya getirmek. Bu yolla, çok sayıda tekli bağlantı kullanmak yerine az sayıda grup kullanılarak kontrol mekanizmalarına binen yük azaltılıyor. VPI ve VCI numaraları, bu bağlantı ve grupları tanımlıyor ve her ISS bu değerleri, kurduğu altyapıya göre değiştirebiliyor. Ülkemizde kurulu ADSL altyapısında VPI değeri 8, VCI değeri ise 35.

Modemler, ayrıştırıcılar, filtreler


Piyasada çeşitli tipte ADSL modem mevcut; PCI, USB ve Ethernet arabirimli modemler rahatlıkla temin edilebiliyor. Ayrıca ihtiyaca göre, Firewall, Router, Gateway gibi fonksiyonları bir arada sunan cihazlar da bulunabiliyor. Küçük ölçekli yerel ağların Internet bağlantı paylaşımını ekonomik yoldan yapmak bu modemlerle mümkün.

Şimdi de bağlantının nasıl kurulacağına dair bilgiler verelim. ADSL, var olan telefon kabloları üzerinden çalışıyor; yani altyapıda herhangi bir değişikliğe gerek olmadığı için maliyeti de düşük. Bir kullanıcı ADSL abonesi olmak istediğinde Türk Telekom ile sözleşme yapıyor ve telefon hattı DSLAM'a bağlanıyor. Burada önemli bir konunun altını çizmek istiyoruz; ADSL başvurusu yapan kişi, hattın tahsis edileceği telefon numarasının üzerine kayıtlı olduğu kişi olmak zorunda. Yani telefon faturası kime geliyorsa, o kişi ADSL başvurusu yapabilir. Her ADSL kullanıcısının telefon numarasından bağımsız olan bir abone numarası bulunuyor. Bağlantı için gerekli kullanıcı adı ve şifreyi öğrenmek için bu numara gerekiyor.

Panolarımızda, ADSL modemlerin kurulumları için gerekli ayarlar hakkında sorular soruluyor. Türk Telekom'un son yaptığı değişikliğin ardından kullanıcılar, aşağıdaki ayarlarla ADSL bağlantısı kurabilirler. Kullanıcı adı mutlaka kullaniciadi@ttnet şeklinde olmak zorunda, aksi takdirde bağlantı kurulamıyor.


ADSL bağlantı ekranı genelde bu şekilde.



Bağlantımız hazır.


ADSL'nin mevcut telefon altyapısını kullandığını söylemiştik. Bu noktada çoğu kullanıcının kafasında soru işareti oluşabiliyor; "ADSL ile bağlantı kurulduğunda telefon hattım meşgul oluyor mu?" sorusunu sık sık duyabilirsiniz. Bunun cevabı ise kolay; eğer bir ayrıştırıcı ya da filtre kullanırsanız Internet'e bağlıyken aynı anda telefon görüşmesi de yapabilirsiniz.


ADSL hattı üzerinden hem veri hem de ses iletimi yapılabiliyor. Ses iletimi, hattın ilk 14 KHz'lik frekansı üzerinden yapılıyor. Frekans bandının kalan kısmı da veri iletimi için ayrılıyor. İki sinyal aynı kablo üzerinde olduğu için varış noktasında ayrıştırılmaları gerekiyor. Bu işi yapmak için iki yol mevcut; birincisi bir ayrıştırıcı (splitter)kullanmak, ikincisi ise hat telefona gelmeden önce bir filtre takmak. Temelde yapılan iş aynı, iki cihazın çıkış sayıları haricinde fark bulunmuyor. Bazı durumlarda her ikisine de ihtiyaç olmayabilir, çünkü yeni modemlerin çoğunda dahili ayrıştırıcı bulunuyor.